Jubileum!

Vrijdagmiddag 1 april. Vandaag vier ik mijn jubileum. Het is namelijk precies 20 jaar geleden dat ik ben begonnen in het onderwijs. Daarom presenteer ik hierbij:

Barry Kuijpers - Educational Greatest Hits (2002-2022)

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Mijn top 10 van het onderwijs. Het plan was om een top 20 te maken, maar dan werd dit artikel wel heel erg lang. En dat op vrijdagmiddag…. Daarom dus een top 10! 

Herinnert u zich deze nog (nog, nog, nog, nog…)

10. Het zit niet altijd mee…

Het onderwijs is leuk. Ik zei, toen ik nog leerkracht was op een school, altijd: Van half negen tot drie uur heb ik de leukste baan ter wereld. Het zijn de taken die naast je lesgevende taak komen, die het mij moeilijk maakte. Soms had ik zoveel taken naast mijn primaire job, dat ik niet meer toe kwam aan het fatsoenlijk voorbereiden van mijn lessen. Dan stond ik in de klas de handleiding voor te lezen. Dat wil ik niet… Ik wil eigenheid toevoegen aan de les. Eigenaarschap! Voor de leerling, maar ook voor de leerkracht. Kriebels krijg ik van handleidingen waar in staat: “De leerkracht zegt:...”. Hallo, ik ben een professional hoor!

9.  Thank god for Pinterest

Jij bent niet creatief, zeiden ze wel eens tegen mij op een van mijn scholen. Jawel! Ik ben wel creatief, ik kan alleen niet knutselen… Elk jaar een Moederdagcadeau bedenken… Ik kan het gewoon niet. Lang leve Pinterest! Maar ik ben wel creatief in het bedenken van leuke, zinvolle werkvormen, het maken van lessen, schrijven en omdenken. Het is maar net hoe je creativiteit ziet. Ik vind creativiteit overigens een hele belangrijke (misschien wel de belangrijkste) vaardigheid om kinderen mee te geven. Creatief denken, probleem oplossen, flexibiliteit, het hangt allemaal aan je creativiteit. Laat ze zelf nadenken!

8. Verschillende petjes

Twintig jaar geleden startte ik als klassenassistent op het ZMLK. Daarna werd ik leerkracht in het SBO en regulier basisonderwijs. Ook was ik ooit ICT-coördinator en webmaster. Na het behalen van mijn Mediacoach diploma ging ik aan de slag als ZZP’er. Wel altijd met een link naar onderwijs: ouderavonden verzorgen, gastlessen geven en digitale lessen ontwikkelen. Directeur ben ik (nog?) niet geweest, daar ligt mijn ambitie ook niet, maar ik zeg nooit nooit.

7.  The boss

In die twintig jaar heb ik verschillende directeuren mee mogen maken. Hun baan wordt er de laatste jaren niet makkelijker op. Leerkrachten tekort, Corona Maatregelen en noem maar op, het maakt het leven van een schooldirecteur niet makkelijker. Zij zijn echter wel een essentiële factor binnen de school. Zij maken echt verschil voor leerlingen, ouders en hun team. Door de jaren heb ik van elke directeur iets geleerd. Lianne zette me op het spoor van de mediacoach opleiding, Michel gaf me kansen en sprong voor me in de bres, Joke liet me nadenken over mezelf en Maas gaf ons de ruimte die we nodig hadden toen. Ik dank ze daarvoor!

6. De grote verandering

Na 7 jaar leerkracht was ik op zoek naar de volgende stap in mijn carrière. Welke kant wil ik me op ontwikkelen? Directie? Voortgezet onderwijs? Via mijn directeur kreeg ik lucht van de mediacoach opleiding. Direct was ik geïnteresseerd. Met een voorliefde voor digitale hulpmiddelen en een nieuwsgierige houding naar de online wereld schreef ik me in. Met veel plezier rondde ik de opleiding af en kwam in gesprek met de docent. Nu vijf jaar later is die docent mijn compagnon, mentor en vriend.

5. Op eigen benen

Nooit, maar dan ook nooit had ik verwacht zelfstandig ondernemer te worden. Het risico leek me te groot. Na het afronden van de mediacoach opleiding was de stap echter snel gemaakt. In de laatste bijeenkomst heb ik de stoute schoenen aangetrokken en ben ik naar de docent gestapt voor advies. Ik vond de opleiding zo leuk, dat ik er meer mee wilde. Vanuit mijn toenmalige werkplek was er weinig tot geen mogelijkheid om op dat moment er iets mee te doen. In het gesprek met de docent gaf hij aan dat hij nog wel mensen kon gebruiken bij zijn werkzaamheden. Een tweede gesprek bij mij thuis volgde. Mijn vrouw luisterde op de achtergrond aandachtig mee, voor haar zou dit immers ook consequenties hebben. 

Na het tweede gesprek waren we overtuigd. Ik ging de sprong wagen, het risico was te overzien. Mocht het niet gaan, had ik immers altijd nog de mogelijkheid om weer op een school te gaan werken. Ik heb er tot op de dag van vandaag nooit spijt van gehad dat ik toen die beslissing heb gemaakt. Nooit heb ik meer geleerd over onderwijs dan in die eerste jaren als ZZP’er.

4. Be the change you want to see in the world.

Prachtig motto, vaak toegeschreven aan Gandhi, maar helaas niet echt van hem (zie deze link). Maar toch, jij hebt als leerkracht echt de kracht om voor die ene leerling het verschil te maken! Met net die ene knuffel, die ene opmerking of die ene kleine aanpassing in je programma kun je het verschil maken. Maar: “with great power, comes great responsibility” (het Peter Parker Principe). Het voorgaande geldt ook in negatieve zin. Ik wilde altijd in positieve zin iets betekenen voor mijn leerlingen. Ze sterker maken, ze laten dromen van wie ze zouden kunnen zijn en worden. Het heeft me veel mooie dingen opgeleverd, maar ook commentaar. Ik heb in meerdere gesprekken te horen gekregen dat ik te veel op het sociaal-emotionele gedeelte zat. In mijn beleving kan dat niet. Een leerling/student gaat pas optimaal presteren als hij goed in zijn vel zit, zich veilig voelt en durft te doen. 

3. Leren is proberen

Eigenaarschap, kennisconstructie, 21e eeuwse vaardigheden, adaptief onderwijs, doedactiek: ik houd ervan. De tijd van de ouderwetse leerkracht die voor de klas stond en zijn verhaal hield, is wat mij betreft (voor een deel) voorbij. Kennis gaat vooraf aan vaardigheden, las ik pas ergens. Eens! Breng de basiskennis bij en laat die in praktische situaties en projecten terugkomen. Laat ze dingen doen, onderzoeken en proberen. Maar stuur ze wel op pad met een goed gevulde rugzak waar ze op kunnen teren. Liefst ook nog in groepjes. Twee weten meer dan een. Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Je maakt gebruik van elkaars talenten en op die manier vul je elkaar aan en help je jezelf en de ander verder. Aan de leerkracht de taak om de ideale omgeving te creëren…

2. Power to the people!

Wat heb ik in de afgelopen 20 jaar ontzettend veel inspirerende, mooie, geweldige, aardige, fantastische mensen leren kennen! Ook een aantal die ik niet meer hoef te zien, maar ook die mensen zorgden voor inspiratie ( “Dat nooit meer…”). De mensen maken altijd het verschil. Een aantal voorbeelden.

Tiny, waarmee ik in contact kwam toen we samen een e-learning gingen ontwerpen voor Stichting Kind & Ziekenhuis. Al snel hadden we elkaar gevonden en nu werken we nog steeds samen en heeft hij me ook ontzettend geholpen in een moeilijke periode. Hij is mijn coach, collega en klankbord. Samen zijn we met iets heel moois bezig.

Maas, die ik al lang ken vanaf mijn eerste baan als leerkracht. Nog steeds zien we elkaar geregeld om een biertje te drinken en over onderwijs te praten. Hij is mijn oud-directeur en heeft me vele kansen geboden.

En vooral Ivo, mijn oud-docent op de mediacoach opleiding, mentor, sparring partner, compagnon en vriend. Hij was het die mij de kans bood om in een (bijna) gespreid bedje zelfstandig ondernemer te worden. Met hem in gesprek is feest voor de geest. Samen maken we de mooiste dingen en komen we steeds verder.

1. De kinderen

Het mooiste van alles in het onderwijs is het werken met kinderen. Hen iets leren, ze sterker maken, ze zien ontwikkelen en groeien, dat is het mooiste wat er is. Een les geven over een onderwerp waar ze niets van weten, denken het niet te kunnen en een half uur later de mooiste uitkomsten zien. Geweldig. Ik heb leerlingen gehad in allerlei soorten en maten. Velen bleven me bij. Velen maakten een onuitwisbare indruk. Daniel, Jaimie, Auke, Quincy, Myron, Ilse, Tijs, Morris: jullie vormen voor mij de gezichten van het onderwijs. Jullie zijn mijn inspiratie. Mijn raison d'être, de reden waarom ik me blijf inzetten voor beter onderwijs, voor goede leerinhoud, voor juiste begeleiding en coaching. Ook de komende 20 jaar.